Οταν διευθυντικά στελέχη παγκόσμιων τεχνολογικών κολοσσών, όπως η ιαπωνική Mitsubishi και η γερμανική VARTA, έρχονται στη Θεσσαλονίκη για να πάρουν τεχνογνωσία, είναι προφανές ότι κάτι πολύ σημαντικό συμβαίνει.
Το Κέντρο Οργανικών και Εκτυπωμένων Ηλεκτρονικών του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ (COPE-H), που «γεννήθηκε» και μεγαλώνει τα τελευταία δύο χρόνια στην περιοχή της Θέρμης, διεκδικεί και πετυχαίνει να παίξει ενεργό ρόλο στην παγκόσμια πρωτοπορία της έρευνας και ανάπτυξης τεχνολογιών αιχμής. Στον σημαντικό αυτό τομέα (οργανικά και εκτυπωμένα ηλεκτρονικά) που θα μπαίνουν όλο και περισσότερο στην καθημερινότητά μας το επόμενο διάστημα.

Πρόκειται για τεχνολογία που «παντρεύει» αυτή του Γουτεμβέργιου με τα ηλεκτρονικά σε νανοκλίμακα και έχει ήδη από σήμερα εφαρμογή στους τομείς της ενέργειας (εύκαμπτα εκτυπώσιμα φωτοβολταϊκά), του φωτισμού (OLED), της βιομηχανίας ηλεκτρονικών συσκευών (TV, smartphones, wearables κ.ά.), της ένδυσης («έξυπνο» ρούχο), της συσκευασίας («έξυπνη» συσκευασία), της ιατρικής (νανοϊατρική), της αγροτικής παραγωγής (θερμοκήπια) κ.ά. «Είναι η πρώτη φορά τα τελευταία 200 χρόνια του ελεύθερου ελληνικού κράτους, που έχουμε στα χέρια μας μια τεχνολογία αιχμής και συμμετέχουμε στην ανάπτυξή της.
Μέχρι σήμερα στις τεχνολογικές επαναστάσεις εισάγαμε την τεχνολογία αυτή και απλά την ακολουθούσαμε», επεσήμανε χαρακτηριστικά ο διευθυντής του Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ, καθηγητής Στέργιος Λογοθετίδης, καθισμένος ανάμεσα σε διευθυντικά στελέχη της Mitsubishi και της VARTA, που βρέθηκαν στη Θεσσαλονίκη για να υπογράψουν σημαντικές συμφωνίες συνεργασίας με το COPE-H.
To υπερσύγχρονο Κέντρο, που εγκαινιάστηκε επίσημα την περασμένη εβδομάδα, αποτελεί τη συνέχεια μιας σημαντικής προσπάθειας 25 ετών, η οποία ξεκίνησε το 1991 με την ίδρυση του πρωτοποριακού Εργαστηρίου Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ. Σήμερα αναπτύσσεται σε εγκαταστάσεις συνολικής επιφάνειας 2.000 τ.μ., διαθέτει τρεις πιλοτικές μονάδες παραγωγής και σημαντικότατο ανθρώπινο κεφάλαιο που απαρτίζεται από 35 εξειδικευμένους ερευνητές, ενώ ενσωματώνει τεχνολογίες πρώτης γραμμής, μεταξύ αυτών ηλεκτρονικές διατάξεις μοναδικές στον κόσμο.
«Τεχνολογίες όπως αυτές δεν υπάρχουν σήμερα ούτε στην Ιαπωνία, ούτε στη Γερμανία», είπε ο κ. Λογοθετίδης, κάτι που επιβεβαίωσε και ο τεχνικός διευθυντής της MMC Ryotec, θυγατρικής της Mitsubishi, δρ Ναόκι Ρικίτα, τονίζοντας πως ο τεχνολογικός εξοπλισμός του Κέντρου σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει στα αντίστοιχα κέντρα της τεχνολογικά προηγμένης χώρας του. Ο τελευταίος βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη ως εκπρόσωπος του JAPEC, του πανίσχυρου ιαπωνικού συνδέσμου επιχειρήσεων οργανικών και εκτυπωμένων ηλεκτρονικών, που έχει ως μέλη του παγκόσμιους γίγαντες της τεχνολογίας όπως οι SONY, TOSHIBA, MITSUBISHI, RICΟΗ, αλλά και την κορεατική SAMSUNG, προκειμένου να υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τον αντίστοιχο ελληνικό σύνδεσμο επιχειρήσεων (HOPE-A).
25 νεοφυείς επιχειρήσεις
Ο HOPE-A αριθμεί σήμερα 25 επιχειρήσεις-μέλη, στην πλειονότητά τους δυναμικές και πολλά υποσχόμενες νεοφυείς επιχειρήσεις (start ups) που αναπτύχθηκαν γύρω από το ερευνητικό Κέντρο του ΑΠΘ. «Εχει δημιουργηθεί ένα οικοσύστημα τέτοιων ελληνικών επιχειρήσεων, που είτε χρησιμοποιούν την τεχνογνωσία του Κέντρου είτε συμμετείχαν και οι ίδιοι στην ανάπτυξή της. Ετσι, οι τεχνολογίες που αναπτύσσουμε σε ερευνητικό επίπεδο μπαίνουν σταδιακά στον παραγωγικό ιστό και δημιουργούν τελικά εμπορικά προϊόντα», εξηγεί στο «Εθνος της Κυριακής» ο κ. Λογοθετίδης.
Μια από τις εταιρείες αυτές, η Organic Electronic Technologies (OET), βρίσκεται σε τελικές συζητήσεις με τη γερμανική βιομηχανία μπαταριών VARTA, προκειμένου να συνεργαστούν στο πλαίσιο ενός φιλόδοξου τριετούς πρότζεκτ που στοχεύει στην παραγωγή εκτυπωμένων μπαταριών ως το 2019. Οπως είπε ο διευθυντής ερευνών της VARTA, Μάρτιν Κρεμπς, που βρέθηκε επίσης στη Θεσσαλονίκη, η ελληνική εταιρεία πρόκειται να συνεισφέρει στην ανάπτυξη των βέλτιστων μελανιών και υλικών εκτύπωσης, σε συνδυασμό με τα οργανικά εκτυπωμένα φωτοβολταϊκά που παράγει ήδη στις εγκαταστάσεις της. Ο δρ Κρεμπς χαρακτήρισε ως εξαιρετικά υψηλό το επίπεδο τεχνολογίας που έχει αναπτυχθεί στο ερευνητικό κέντρο της Θεσσαλονίκης, με το οποίο η γερμανική εταιρεία συνεργάζεται τα τελευταία χρόνια στο πλαίσιο του προγράμματος BASMATI.
Η ΟΕΤ έχει ήδη υπογράψει συνεργασία με την ιταλική αυτοκινητοβιομηχανία FIAT στο πλαίσιο ερευνητικού προγράμματος που προβλέπει την τοποθέτηση εύκαμπτων οργανικών φωτοβολταϊκών διατάξεων στην οροφή των αυτοκινήτων FIAT 500. Αυτά θα παράγουν ενέργεια που θα χρησιμοποιείται για τη θέρμανση, την ψύξη και άλλες λειτουργίες στο εσωτερικό των αυτοκινήτων.
Η τεχνολογία των Οργανικών και Εκτυπωμένων Ηλεκτρονικών αναπτύσσεται ραγδαία και θα μπαίνει όλο και περισσότερο στην καθημερινότητα των ανθρώπων τα επόμενα χρόνια, δίνοντας προστιθέμενη αξία σε όσους την παράγουν.
Σύμφωνα με τον καθηγητή, Στ. Λογοθετίδη, μόνο η αγορά των οργανικών και εκτυπωμένων ηλεκτρονικών έχει σήμερα τζίρο 30 δισ. ευρώ παγκοσμίως και θα φτάσει τα 70-80 δισ. έως το 2022-2023, ενώ οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν με βάση αυτή την τεχνολογία θα ξεπεράσουν στο ίδιο διάστημα τα 250-300 δισ. ευρώ.
«Με τις πρωτοποριακές μονάδες παραγωγής οργανικών ηλεκτρονικών και την τεχνογνωσία που έχουμε, πιστεύουμε πως σε σύντομο χρονικό διάστημα θα έχουμε καταφέρει όχι μόνο να μειώσουμε το κόστος παραγωγής τους, αλλά και με τα νέα επενδυτικά κεφάλαια και πρωτοβουλίες θα είμαστε πολύ σύντομα κοντά στη βιομηχανική παραγωγή και τα τελικά προϊόντα για πολλές περιπτώσεις και εφαρμογές», επεσήμανε ο κ. Λογοθετίδης.
Προϊόντα και εφαρμογές από το μέλλον
Η εύκαμπτη ηλεκτρονική εφημερίδα, που τυλίγεται σαν πάπυρος και περιέχει ειδήσεις που ανανεώνονται σε πραγματικό χρόνο, είχε εντυπωσιάσει ως προϊόν από το μέλλον, στο φουτουριστικό θρίλερ «Minority Report» του Στίβεν Σπίλμπεργκ, παραγωγής του 2002. Δεκατέσσερα χρόνια μετά, το μέλλον είναι? εδώ και όπως λένε οι επιστήμονες δεν θα αργήσει η μέρα που θα πωλείται στο εμπόριο η εφημερίδα-πάπυρος, αλλά και κινητά, τάμπλετ, τηλεοράσεις και άλλες συσκευές με εύκαμπτες οθόνες-ζελατίνες. Οι μεγάλες εταιρείες υψηλής τεχνολογίας της Απω Ανατολής έχουν επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια στην έρευνα και ανάπτυξη του λεγόμενου «ηλεκτρονικού χαρτιού» και ορισμένες έχουν ήδη λανσάρει τα πρώτα μοντέλα. Τα εύκαμπτα οργανικά ηλεκτρονικά έχουν βρει ως σήμερα εφαρμογή σε μια σειρά από προϊόντα, όπως τα φιλμ φωτοβολταϊκών που ενσωματώνονται σε ρούχα, τσάντες και άλλα αξεσουάρ, δίνοντας τη δυνατότητα φόρτισης κινητών τηλεφώνων και άλλων συσκευών εν κινήσει. Μεγαλύτερες διατάξεις σε τέντες και κουρτίνες μπορούν να εξασφαλίσουν ενέργεια για ψύξη και θέρμανση στο εσωτερικό κτιρίων, ενώ πολύ περισσότερες εφαρμογές θα μπαίνουν συνεχώς στην καθημερινότητά μας όσο η τεχνολογία εξελίσσεται. Μια πολλά υποσχόμενη εφαρμογή είναι αυτή των λεγόμενων «έξυπνων» υφασμάτων, με νήμα από νανοϋλικά, που θα παράγουν «έξυπνα» ρούχα.
Αυτά θα κρατούν σταθερή τη θερμοκρασία του σώματος, αφού θα καταλαβαίνουν τις αλλαγές θερμοκρασίας και υγρασίας. Ανάλογα με την ύφανση, θα μπορούν να αλλάζουν ακόμα και χρώμα, θα έχουν εντομοαπωθητική ή αποσμητική δράση, ενώ δεν θα λεκιάζουν και δεν θα χρειάζονται σιδέρωμα. Οι εφαρμογές της νανοτεχνολογίας στην «πράσινη» δόμηση, φέρνει τα «έξυπνα» κτίρια, με μια επένδυση-μόνωση σε τοίχους και παράθυρα που θα ρυθμίζει τη θερμοκρασία στους εσωτερικούς χώρους, ακόμα και το χρώμα των τοίχων ανάλογα με τις προτιμήσεις και τη διάθεση των ιδιοκτητών.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΙΓΝΑΤΙΑΔΗΣ
Τζιρός 250-300 δισ. ευρώ
Η αγορά των οργανικών και εκτυπωμένων ηλεκτρονικών έχει σήμερα τζίρο 30 δισ. ευρώ παγκοσμίως και θα φτάσει τα 70-80 δισ. έως το 2022-2023, ενώ οι εφαρμογές που θα αναπτυχθούν με βάση αυτή την τεχνολογία θα ξεπεράσουν στο ίδιο διάστημα τα 250-300 δισ. ευρώ.